Uzależnienie od hazardu to jedno z najbardziej podstępnych i wyniszczających uzależnień behawioralnych. Nie pozostawia widocznych śladów na ciele, jak uzależnienie od substancji psychoaktywnych, ale potrafi zniszczyć życie osobiste, rodzinne i finansowe. Hazardzista często długo ukrywa swój problem, a konsekwencje uzależnienia wychodzą na jaw dopiero wtedy, gdy straty są ogromne. Jak wygląda leczenie uzależnienia od hazardu i czym różni się ono od terapii innych nałogów?

Mechanizmy uzależnienia od hazardu

Hazard działa na mózg podobnie jak substancje uzależniające – stymuluje wydzielanie dopaminy, hormonu odpowiedzialnego za odczuwanie przyjemności i nagrody. Gracz odczuwa euforię przy wygranej, ale także silne pobudzenie i napięcie w trakcie samej gry. Wkrótce zaczyna grać nie dla zysku, lecz dla emocji – staje się uzależniony od samego procesu.

Charakterystycznym elementem uzależnienia od hazardu jest tzw. „przekonanie o kontroli” – hazardziści często wierzą, że mają wpływ na wynik gry, mimo że większość gier losowych opiera się na czystym przypadku. W efekcie podejmują coraz większe ryzyko, przegrywają coraz więcej, a mimo to nie potrafią przestać.

Uzależnienie od hazardu wpływa nie tylko na psychikę, ale również na relacje rodzinne i finanse. Osoby uzależnione kłamią, ukrywają długi, zaniedbują bliskich i pracę. Z czasem pojawia się tzw. „spirala zadłużenia” – gracz próbuje odzyskać stracone pieniądze kolejną grą, pogrążając się jeszcze bardziej.

Diagnoza i pierwsze kroki w leczeniu

Leczenie uzależnienia od hazardu rozpoczyna się od diagnozy – często poprzedzonej interwencją rodziny lub poważnym kryzysem finansowym. Kluczowe znaczenie ma uświadomienie sobie problemu – osoba uzależniona musi przyznać, że straciła kontrolę nad grą i potrzebuje pomocy.

W przeciwieństwie do uzależnień od substancji, nie ma potrzeby przeprowadzania detoksykacji. Zamiast tego skupia się na ocenie stanu psychicznego, poziomu zadłużenia i relacji społecznych. Często konieczne jest również zaangażowanie doradcy finansowego lub prawnika, szczególnie gdy osoba uzależniona ma poważne zobowiązania finansowe.

Pierwsze kroki w terapii obejmują również edukację na temat uzależnienia, naukę rozpoznawania wyzwalaczy oraz budowanie motywacji do zmiany. Ważnym elementem jest włączenie najbliższego otoczenia – zarówno po to, by uzyskać wsparcie, jak i odbudować zaufanie w relacjach.

Na czym polega terapia uzależnienia od hazardu?

Podstawą leczenia jest psychoterapia – indywidualna i grupowa. W terapii indywidualnej pacjent pracuje z terapeutą nad mechanizmami, które doprowadziły do uzależnienia, takimi jak niskie poczucie własnej wartości, impulsywność, nieumiejętność radzenia sobie z emocjami czy trudna sytuacja życiowa.

Bardzo skuteczne są programy oparte na terapii poznawczo-behawioralnej (CBT), które uczą rozpoznawania i zmiany szkodliwych schematów myślenia oraz zachowania. Istotna jest także nauka radzenia sobie z chęcią grania, rozwijanie zdrowszych form spędzania czasu i wzmacnianie umiejętności interpersonalnych.

W terapii grupowej pacjenci dzielą się doświadczeniami i uczą się od siebie nawzajem. Grupa daje poczucie wspólnoty, motywację i siłę do kontynuowania leczenia. Wiele osób korzysta także z grup samopomocowych, takich jak Anonimowi Hazardziści, które działają na podobnej zasadzie jak wspólnoty 12 kroków.

Czym różni się leczenie hazardzistów od innych terapii uzależnień?

Największą różnicą jest brak fizycznego uzależnienia – uzależnienie od hazardu to problem natury psychologicznej i emocjonalnej. Z tego powodu terapia koncentruje się przede wszystkim na zmianie sposobu myślenia, regulacji emocji i odbudowie relacji międzyludzkich.

W przypadku hazardu kluczową rolę odgrywa także praca nad konsekwencjami finansowymi. Terapeuci często współpracują z doradcami kredytowymi lub prawnikami, by pomóc pacjentowi wyjść z długów i nauczyć się zarządzać pieniędzmi. W tym kontekście leczenie uzależnienia od hazardu jest bardziej złożone niż w przypadku np. alkoholizmu, gdzie kwestie finansowe nie zawsze są równie destrukcyjne.

Dużą trudnością w leczeniu hazardzistów jest także fakt, że dostęp do „substancji uzależniającej” – czyli gier – jest powszechny i łatwy. Wystarczy telefon, aplikacja czy komputer. Dlatego ważnym elementem terapii jest nauka unikania sytuacji ryzykownych i tworzenie planu zabezpieczeń na wypadek nawrotu.

Nowa droga: odbudowa życia po hazardzie

Wyjście z uzależnienia od hazardu (https://bezpiecznaprzystan.info/usluga/leczenie-uzaleznienia-od-hazardu/) to proces długotrwały, ale możliwy. Terapia pomaga nie tylko zapanować nad potrzebą grania, ale także odbudować relacje, zaufanie i równowagę emocjonalną. Wiele osób po zakończeniu leczenia angażuje się w działania społeczne, rozwija nowe pasje i tworzy życie oparte na innych wartościach niż zysk i ryzyko.

Kluczowe znaczenie ma stałe wsparcie – zarówno terapeutyczne, jak i ze strony bliskich. Nawrót jest możliwy, ale nie musi oznaczać porażki – to sygnał, że potrzeba dodatkowej pomocy. Z każdym kolejnym dniem bez gry hazardzista buduje swoją siłę i odporność na pokusy.

Uzależnienie od hazardu to trudny przeciwnik, ale z odpowiednim wsparciem i zaangażowaniem możliwe jest całkowite odzyskanie kontroli nad życiem. Terapia daje nie tylko szansę na wyzdrowienie, ale także na odbudowę tego, co zostało utracone – relacji, zaufania, spokoju i stabilności.